تغییرات سطح سرمی برخی عناصر معدنی در گاوهای هلشتاین آبستن در شهرستان بیرجند

    مواد معدنی موادی ضروری هستند که در تولید مثل، رشد و متابولیسم نقش مهمی دارند.  با توجه به متأثر شدن مواد معدنی از عوامل محیطی و تغذیه‌ای و تأثیر متقابل شرایط فیزیولوژیک و مواد معدنی، سنجش آن‌ها در دوره‌ی بارداری دارای اهمیت است.  در این بررسی از 100 رأس گاو نژاد هلشتاین، در نواحی مختلف شهرستان بیرجند خون‌گیری به عمل آمد.  تعداد 75 نمونه مربوط به دام‌های آبستن (آبستن سبک، متوسط و سنگین) و 25 نمونه مربوط به گروه تازه‌زا بود.  مقادیر کلسیم، منیزیم، فسفر، مس، روی و آهن در سرم گاوها اندازه‌گیری شد.  نتایج نشان داد با پیشرفت بارداری از مقادیر سرمی منیزیم و مس به صورت قابل توجهی کاسته می‌شود (05/0P<).  اگرچه مقادیر کلسیم، فسفر و روی نیز در طی آبستنی روند کاهشی داشتند، ولی  از نظر آماری معنی‌دار نبود (05/0P>).  در این میان، مقادیر منیزیم و روی به صورت مشخص (05/0P<) و مس به صورت نسبی (05/0P>) در گاوهای تازه‌زا افزایش یافتند، ولی کاهش کلسیم تشدید شد (05/0P<).  آهن تنها عنصری بود که در طول دوره‌ی بارداری دچار افزایش نسبی شد (05/0P<).  به نظر می‌رسد کاهش مواد معدنی در طی دوره‌ی بارداری ناشی از افزایش نیاز مادر و جنین و تداخل احتمالی با سایر عناصر ‌باشد.